Hewlêr (Rûdaw) – Sekreterê giştî yê berê yê PSKyê Mesut Tek got, “Ez bawer nakim di navbera PKK û Demîrtaş de nakokiyeke kûr hebe, hinek cudahî hene lê ew qasî mezin ku hinek alî mezin dikin û dixwazin Demîrtaş û PKKyê bînin hemberî hev.”
Sekreterê giştî yê berê yê Partiya Sosyalîst a Kurdistanê (PSK) Mesut Tek bû mêhvanê Rûdawa Îro û pirsên Niwêner Fatîh bersivandin.
23yê vê mehê li navçeya Kahramankazanê ya Enqereyê êrişî Şirketa Hevpar a Pişesaziya Feza û Hewavaniyê ya Tirkan (TUSAŞ) hat kirin.
Li gorî daxuyaniya Wezîrê Karên Navxwe yê Tirkiyeyê Alî Yerlîkaya di êrişê 5 kes hatine kuştin û 22 kes jî birîndar bûne.
Li gorî daxuyaniya Yerlîkaya 2 kesên ku êriş encam daye jî hatine kuştin.
Mesut Tek da zanîn ku cihê ku êriş lê hatiye kirin cihekî stratejîk e û bi bîr anî ku Tirkiyeyê nûçeyên li ser êrişê qedexe kirine.
Tek amaje pê kir ku bûyerên bi vî rengî berê jî rû daye û mirov nikare niha li ser armancên êrişê tiştekî bibêje.
“Hinek alî dixwazin Demîrtaş û PKKyê bînin hemberî hev”
Tek diyar kir, dibe ku hinek aliyên PKKyê li dijî destpêkirina pêvajoyeke nû ne.
Hevserokê berê yê HDPyê Selahattîn Demîrtaş gotibû ku, “Eger peyameke Ocalan a ji bo aştiyê hebe em dê piştgiriyê bidin.”
Sekreterê giştî yê berê yê Partiya Sosyalîst a Kurdistanê (PSK) li ser nêrînên Demîrtaş û Qendîlê got:
“Ez bawer nakim di navbera PKK û Demîrtaş de nakokiyeke kûr hebe.
Li gorî bîr û baweriya min hinek cudahî hene lê ew qasî mezin ku hinek alî mezin dikin û dixwazin Demîrtaş û PKKyê bînin hemberî hev.
Li gorî bîr û baweriya min, Îran naxwaze ev pêvajo bi pêş bikeve.
Mixabin bandora Îranê li ser Qendîlê gelek e. Dibe ku Îran û hinek aliyên siyasî yên ku naxwazin li Tirkiyeyê pêvajoya aştiyê dest pê bike rêka diyalogê bigirin.”
Mesut Tek, “Îran çima naxwaze, bandora aştiya li Tirkiyeyê li ser Îranê çi ye?” wiha bersivand:
“Du tiştên Îranê hene. Yek, Îran dixwaze li Rojhilata Navîn korîdora Şiî pêk bîne û Tirkiye li hemberî vê korîdorê ye.
AK Partî bi Îxwanul Muslumîn re ye, ew jî bi Şiiyan re nakok in.
Ya din jî projeya Rêya Bipêşveçûnê ye ku Tirkiye û hinek welatên Kendavê dixwazin bi cih bînin. Îran li dijî vê projeyê ye.
“Dema Kurd nêzîkî serkeftinê dibin ew dibin yek”
Berjewendiyên Îran û Tirkiyeyê cuda ne lê divê ji bîra me neçe ku Kurd kengî nêzîkî serkeftinê dibin Îran, Tirkiye, Sûriye û Îraq dibin yek.
Divê em ji bîr nekin ku dema Referandûma Başûrê Kurdistanê jî helwesta wan yek bû.”
“PKK bi hêz e, dê çima çekan deyne?”
Tek li ser pirsa, “Eger Ocalan bi awayekî zelal bixwaze ku PKK çekan deyne gelo dê PKK vê qebûl bike?” got:
“Ez bawer nakim, divê PKK beriya ku çekan deyne zanibe bê ma dê dewlet ji bo Kurdan çi bike. Li gorî bîr û baweriya min PKK îro bi hêz e.
Dema ku bi hêz be dê çima çekê deyne, divê zanibe bê dê dewleta Tirkî li beramberî çekdanînê çi bide.
PKK îro li Rojavayê Kurdistanê desthilat e, axa wan heye. Hêzên wan ên çekdar hene. PKK li Sûriye û Rojhilata Navîn hêzeke bibandor e.
Dewlet dê li beramberî çekdanînê çi bide Kurdan? Ez bawer nakim ku heta ev zelal bibe PKK çekan deyne yan jî şer rawestîne.
Divê dewleta Tirkiyeyê jî destê xwe veke û eşkere bike ku dê vê meseleyê çawa çareser bike.”
Serokê MHPyê Devlet Bahçelî 22yê vê mehê got ku bila Ocalan li parlamentoya Tirkiyeyê biaxive û ragihîne ku wî PKK tesfiye kiriye.
“Pêvajo ji Tirkiyeyê re pêwîst e çimkî ketiye tengasiyeke mezin”
Mesûd Tek ev mijar jî bi vî rengî nirxand:
“Bahçelî yekem kes bû li dijî pêvajoya berê derket û ew pêvajo wekî xiyanetê bi nav kir lê îro ji bo vê pêvajoyê derdikeve pêş.
Bi baweriya min ji bo dewleta Tirk pêwîst dike ku ev pêvajo dest pê bike çimkî Tirkiye hem li herêmê hem li derveyî welêt û hem jî li hundir ketiye tengasiyeke mezin.
Qeyrana aborî gihiştiyê hedê dawiyê, bêedaletî, tundî kuştina jinan gihiştine hedê dawiyê.
Dewleta Tirkiyeyê fêhm kiriye ku eger Îsraîl êrişî Îranê bike, dê ji sedî 100 jî êriş bike, hevsengiya li Rojhilata Navîn dê têk biçe û dê hevsengiyeke nû çêbibe.
Tirkiye jî dixwaze destê xwe qewîn bike û ji bo vê jî dixwaze bi Kurdan re dest bi pêvajoyeke nû bike.
Hikûmet û Tifaqa Cumhurê dixwazin destûra nû were pesendkirin û pêdiviya wan bi dengên Kurdan jî heye û dixwazin bi vê pêvajoyê dengên Kurdan bistînin.
Eger îro CHP yekem be ev bi saya dengên Kurdan e, belkî jî dixwazin pêwendiya Kurdan û CHPyê nehêlin an lawaz bikin.
Lê sedem çi dibe bila eger pêvajoyek dest pê bike ev di berjewendiya Kurdan de ye divê em ji niha ve li dijî dernekevin.”
أربيل (رووداو) – قال الأمين العام السابق لحزب العمال الكردستاني مسعود تيك، “لا أعتقد أن هناك صراعا عميقا بين حزب العمال الكردستاني ودميرتاش، هناك بعض الخلافات، لكنها كبيرة لدرجة أن بعض الأطراف تبالغ وتريد لجلب دميرتاش وحزب العمال الكردستاني ضد بعضهما البعض.
حل الأمين العام السابق للحزب الاشتراكي الكردستاني مسعود تيك ضيفا على رووداو إيرو وأجاب على أسئلة نيونر فاتح.
في 23 من الشهر الجاري، تعرض المشروع المشترك لصناعة الفضاء والطيران التركي (TUSAŞ) لهجوم في منطقة كهرمانكازان في أنقرة.
وبحسب تصريح وزير الداخلية التركي علي يرليكايا، فقد قُتل 5 أشخاص وأصيب 22 آخرون في الهجوم.
وبحسب بيان يرليكايا فقد قُتل شخصان نتيجة الهجوم.
وأوضح مسعود تيك أن المكان الذي تم فيه تنفيذ الهجوم هو مكان استراتيجي، مذكرًا بأن تركيا منعت نشر أي أخبار عن الهجوم.
وأشار تك إلى أن حوادث مماثلة حدثت من قبل ولا يمكن قول أي شيء عن أهداف الهجوم الآن.
“بعض الأطراف تريد تأليب دميرطاش وحزب العمال الكردستاني ضد بعضهما البعض”
وذكر تيك أنه ربما تكون بعض فصائل حزب العمال الكردستاني ضد بدء عملية جديدة.
وقال الرئيس المشترك السابق لحزب الشعوب الديمقراطي صلاح الدين دميرتاش: “إذا كان لدى أوجلان رسالة للسلام فسندعمها”.
قال الأمين العام السابق للحزب الاشتراكي الكردستاني (PSK) عن آراء دميرطاش وقنديل:
“لا أعتقد أن هناك صراعًا عميقًا بين حزب العمال الكردستاني ودميرتاش.
حسب رأيي واعتقادي، هناك بعض الخلافات، لكنها كبيرة جدًا لدرجة أن بعض الأطراف تثير وتريد تأليب دميرطاش وحزب العمال الكردستاني ضد بعضهما البعض.
وبرأيي فإن إيران لا تريد لهذه العملية أن تتقدم.
ولسوء الحظ، تتمتع إيران بنفوذ كبير على قنديل. وربما تسلك إيران وبعض الأطراف السياسية التي لا تريد أن تبدأ عملية السلام في تركيا طريق الحوار.
مسعود تك: لماذا لا تريد إيران، ما هو تأثير السلام في تركيا على إيران؟ أجاب على النحو التالي:
“لدى إيران شيئين. أولاً، تريد إيران إنشاء ممر شيعي في الشرق الأوسط، وتركيا ضد هذا الممر.
حزب العدالة والتنمية مع إخوان المسلمين، وهم أيضًا في صراع مع الشيعة.
والآخر هو مشروع الطريق إلى التنمية الذي تريد تركيا وبعض دول الخليج تنفيذه. إيران ضد هذا المشروع.
“عندما يقترب الأكراد من النجاح يصبحون كذلك”
إن مصالح إيران وتركيا مختلفة، لكن يجب ألا ننسى أنه عندما يقترب الأكراد من النصر، تتحد إيران وتركيا وسوريا والعراق.
ويجب ألا ننسى أن موقفهم كان هو نفسه خلال استفتاء جنوب كردستان”.
“حزب العمال الكردستاني قوي، لماذا يلقي أسلحته؟”
فقط على السؤال: “إذا كان أوجلان يريد بوضوح أن يلقي حزب العمال الكردستاني أسلحته، فهل سيقبل حزب العمال الكردستاني ذلك؟” قال:
“لا أعتقد أن حزب العمال الكردستاني يجب أن يعرف ما ستفعله الدولة للأكراد قبل أن تلقي سلاحها. حسب رأيي، حزب العمال الكردستاني قوي اليوم.
ولماذا يلقي سلاحه وهو قوي، وعليه أن يعرف ما ستدفعه الدولة التركية مقابل إلقاء السلاح.
حزب العمال الكردستاني يتولى السلطة في روج آفا كردستان اليوم، ولديهم الأرض. لديهم قوات مسلحة. ويشكل حزب العمال الكردستاني قوة مؤثرة في سوريا والشرق الأوسط.
ماذا ستقدم الدولة للأكراد مقابل تسليحهم؟ ولا أعتقد أن حزب العمال الكردستاني سوف يلقي سلاحه أو يوقف الحرب حتى يتضح ذلك.
ويجب على دولة تركيا أيضًا أن تفتح يدها وتوضح كيف ستحل هذه القضية.
وقال زعيم حزب الحركة القومية دولت بهجلي، في 22 من الشهر الجاري، إن أوجلان يجب أن يتحدث في البرلمان التركي ويعلن أنه قضى على حزب العمال الكردستاني.
“العملية ضرورية لتركيا لأنها في ورطة كبيرة”
قام مسعود تك أيضًا بتقييم هذه المشكلة بهذه الطريقة:
وأضاف “بهجلي كان أول من عارض العملية السابقة ووصفها بالخيانة، لكنه اليوم يتقدم لهذه العملية.
وأعتقد أنه من الضروري أن تبدأ الدولة التركية هذه العملية لأن تركيا في ورطة كبيرة سواء في المنطقة أو في الخارج.
لقد وصلت الأزمة الاقتصادية إلى نهايتها، ووصل الظلم والعنف وقتل النساء إلى نهايتها.
لقد أدركت دولة تركيا أنه إذا هاجمت إسرائيل إيران فإنها ستهاجم بنسبة 100%، وسيتدمر التوازن في الشرق الأوسط وسينشأ توازن جديد.
تريد تركيا أيضًا تعزيز موقفها، ولهذا تريد بدء عملية جديدة مع الأكراد.
تريد الحكومة واتحاد الجمهوريات إقرار الدستور الجديد ويحتاجان أيضًا إلى أصوات الأكراد ويريدان الحصول على أصوات الأكراد من خلال هذه العملية.
إذا كان حزب الشعب الجمهوري هو الأول اليوم، فذلك بفضل أصوات الأكراد، ربما يريدون منع أو إضعاف العلاقة بين الأكراد وحزب الشعب الجمهوري.
لكن ما هو السبب، إذا بدأت العملية، فهذا يصب في مصلحة الأكراد، فلا ينبغي لنا أن نعارضها الآن”.